وعدههای دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر برای سال آینده
خبرگزاری میزان - کارشناسان بر این باورند که دیپلماسی فرهنگی مهمترین و کوتاهترین مسیر صلح است. در واقع دیپلماسی فرهنگی کنشی فرامرزی است که پس از جنگ جهانی دوم در راستای صلح پایدار جهانی مطرح شد. دیپلماسی فرهنگی برپایه ایجاد زمینهای برای گفتمان، ارائه و تبادل اشتراکات فرهنگی، هنری، زبانی، تاریخی و… میان ملتها براساس سیاستهای دستگاههای دیپلماسی دول مختلف راه را بلاتردید به صلح و امنیت پایدار خواهد رساند. هنر برای بشر هموار ابزاری برای گفتوگو و تبادل فرهنگها و شناخت زیستبومهای مختلف بوده و این ظرف جذاب گرچه ماهیتی زیباشناختی است اما اندیشه مردمان را از نسلها به نسلها منتقل کرده است. هنر با ایجاد نوعی از گفتوگو که با عناصر فرهنگی چون پوشش، گویش، دین، مذهب، تاریخ و نحله فکری، عقیدتی و…، مزین شده است، برای هر قشر و تودهای جذاب خواهد بود و وقتی این هنر با زبانی فرامرزی و در فضایی بینالمللی عرضه شود، بیتردید به رشد و تقویت روابط فرهنگی بین کشورها منجر خواهد شد و تئاتر، هنرنمایش، هنر زنده و مادر کمهزینهترین و گویاترین و تاثیرگذارترین وسیله برای دیپلماسی فرهنگی است؛ فرصتی که به طور جدی از آن غافلیم. جشنواره بینالمللی تئاتر فجر با ایجاد فضایی مناسب برای عرضه تولیدات نمایشی از کشورهای مختلف و بهویژه کشورهای همسایه و آسیای میانه میتوانست در برقراری روابط فرهنگی، کنشگر اصلی ایران باشد؛ آنچنان که در سالهای گذشته در چند دوره محدود شاهد شکلگیری این گفتمان فرهنگی بودیم. چهلودومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر دست کم از حیث کمیت یکی از ضعیفترین دورههای این رویداد در بخش بینالمللی خواهد بود، گرچه دبیر جشنواره نیز خود بر کیفیت نهچندان بالای آثار حاضر در جشنواره اذعان دارد، اما باز باید دید از بین گروههای مختلفی که از ارمنستان، یونان، تاجیکستان، عراق و ایتالیا میهمان کشورمان خواهند بود، چه آثاری و با چه درجهای از کیفیت فنی و هنری بخش اعظمی از بودجه ناچیز ۱۸میلیاردی این دوره را صرف خود خواهد کرد. در همین زمینه به سراغ دبیر چهلودومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجررفتیم تا از زبان او چند و چون ماجرا را بررسی کنیم:
مهدی حامدسقایان، دبیر چهلودومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در گفتوگو با خبرگزاری میزان گفت: یکی از مهمترین راههای تبادل فرهنگی در بین جوامع مختلف و ایجاد گفتمان فرهنگی بین ملتها حضور گروههای نمایشی ایرانی در رویدادهای مختلف بینالمللی است. این مهم چرخهای است که با حضور گروههای برجسته و صاحبنام هنر نمایش در رویدادهای نمایشی کشورمان، همچون جشنواره تئاتر فجر کامل خواهد شد.
وی با بیان اینکه گروههای نمایشی ایرانی، سفیران فرهنگی کشورمان هستند، تاکید کرد: ترویج، اشاعه و صدور فرهنگ ایرانی به دیگر کشورها مهمترین و اصلیترین مقوله در بحث صدور فرهنگ ایرانیاسلامی به کشورهای مختلف دنیا است.
حامدسقایان ادامه داد: تعاملات فرهنگی و هنری با کشورهای مختلف دنیا از این منظر حائز اهمیت است که نخستین دستاورد آن بهویژه در شرایط کنونی و التهابات خاورمیانه، خنثیسازی پروژههای ایران هراسی دول متخاصم و تبادل فرهنگ آشتی و صلح دربین جوامع مختلف است.
مدیر گروه کارگردانی و بازیگری دانشکده هنرومعماری تاکید کرد: وقتی از ترویج و اشاعه فرهنگ ایرانی در تعامل با دیگر کشورها سخن به میان میآوریم، لازم است سفیر فرهنگ و هنرمان در قواره پیشینه فرهنگی تاریخ کشور هم باشد، بنابراین در حوزه نمایش، درجه کیفی اثر، میزان انطباق آن با فرهنگ ایرانی، سبک و شیوه و زبان بینالملی و البته میزان اقبال عمومی جامعه، مولفههای اولیه آن محسوب میشود.
حامدسقایان، نقش گروههای نمایشی با کیفیت خارجی را در جشنواره تئاتر فجر عنصر مهم تبادلات فرهنگی توصیف کرد و توضیح داد: در این دوره از فستیوال تئاتر فجر ۱۴۰ اثر از پنج قاره متقاضی حضور در جشنواره بودند، اما بخش زیادی از این نمایشها به دلیل منطبق نبودن و تعارض با فرهنگ کشورمان از دستور کار خارج شد. تعداد دیگری نیز از کیفیت لازم برخوردار نبوده و با استانداردهای جشنواره تئاتر فجر قابل قیاس نبودند.
دبیر جشنواره تئاتر فجر تاکید کرد: حوادث اخیر خاورمیانه و دیگر مناقشات سیاسی جهانی در بخش بینالملل جشنواره اثرگذار بوده است، اما در این دوره میزبان هشت اثر با کیفیت نمایشی خواهیم بود. آثاری از کشورهای ارمنستان، یونان، تاجیکستان، عراق و ایتالیا در بهمنماه ۱۴۰۲ با برگزیدههای تئاتر ایران رقابت خواهند کرد.
داور فستیوال جهانی بغداد درباره نمایشهای ایرانی توضیح داد: از بین نمایشهای حاضر در جشنواره تئاتر فجر تعدادی از آنها در سطحی هستند که استاندارد اجرا و رقابت در سطوح بینالمللی را دارند. این خود یک فرصت جهانی شدن برای تئاتر کشور محسوب میشود.
این کارشناس تئاتر تاکید کرد: جهانی شدن در حوزه هنرهای نمایشی مستلزم به کار بستن تمهیدات ویژهای است. کوتاهترین و سادهترین راه برای این مقصود عقد تفاهمنامههای مشترکی با دیگر کشورها بهویژه کشورهای صاحب تئاتر است. به این واسطه میتوانیم شاهد اجراهای گروههای نمایشی خارجی در ایران و بالعکس باشیم.
وی دیگر اقدام مهم در جهت جهانی شدن هنرهای نمایشی ایران را ارتباط مستمر با کمپانیهای جهانی تئاتر اعلام کرد و افزود: فصل اجرای نمایش اروپاییها با فصل جشنواره تئاتر فجر در تضاد است. به طور مثال جشنواره فجر با تعطیلات ژانویه همپوشانی داشته و این گروهها در ایام جشنواره تئاتر فجر پرترافیکترین ایام خود را سپری میکنند.
حامدسقایان با اعلام عقد تفاهمنامهای مشترک با مشاور رئیسجمهوری روسیه، تصریح کرد: طبق این تفاهمنامه روسها متعهد شدند که برای جشنواره تئاتر فجر سال آینده سه اثر از گروههای تراز اول تئاتر جهان در تهران حاضر شده و در جشنواره تئاتر فجر روی صحنه بروند و اجرا داشته باشند که هر سه این گروهها از بهترین هنرمندان و چهرههای برتر تئاتر جهان محسوب میشوند.
وی با تاکید بر اینکه برگزاری جشنواره در سطح بینالمللی باید شرایط ویژهای داشته باشد، توضیح داد: برخی بر این باورند که نباید به هر شکل ممکن جشنواره را در سطح بینالملل برگزار کرد، اما به شخصه معتقدم به هر نحو ممکن نباید مقابل این تبادلات بینالملل را سد کرد. از طرفی نمایشهایی که از کشور عراق در جشنواره حضور خواهند داشت، گرچه تراز یک جهان نیستند اما در مقایسه با بدنه تئاتر کشور نیز هیچ کم ندارند. اصلا مگر استانداردهای تئاتر ما کجاست؟
وی در خاتمه اظهار کرد: کدام دبیری در جشنواره به دنبال دعوت از گروههای ضعیف نمایشی است؟ اجازه بدهید تعارفات را کنار بگذاریم. چند نمایش کلاس یک جهانی آماده حضور در جشنواره بودند و طبق برآوردهای جشنواره نیز این امکان میسر بود، اما متاسفانه در دقایق پایانی معادلات را بر هم زده و درخواست پول و هزینه بیشتری کردند که در توان ما نبود. امیدوارم این دوره از جشنواره آثار قابل قبولی داشته باشند و البته من پای انتخابهای جشنواره تئاتر فجر هستم.
انتهای پیام/